Veel gestelde vragen

Van een faillissement is sprake bij een gerechtelijk uitspraak tot faillietverklaring van de onderneming (rechtspersoon) of privé persoon, waarbij het vermogen en/of bezittingen vervallen aan de schuldeisers, die op hun beurt weer worden vertegenwoordigd door een curator. De curator wordt benoemd door de rechtbank en is op zijn beurt weer verantwoording schuldig aan de rechter-commissaris.

Faillissement aanvragen

Een faillissement kan worden aangevraagd door de schuldeisers. Dat moeten er minimaal 2 zijn. De behandeling daarvan vindt plaats ten overstaan van de faillissements-rechter. Die rechter noemt men Rechter Commissaris. In veel gevallen geeft de rechter de ondernemer 2 weken de tijd om een oplossing aan te dragen voor het betalen van de schuld. De rechter doet evenwel altijd onmiddellijk een uitspraak tot faillietverklaring indien de ondernemer verstek laat gaan of instemt met de het faillissementsverzoek. De ondernemer kan zelf ook het faillissement aanvragen. De meeste rechtbanken behandelen faillissementsaanvragen op de dinsdag. Voor een eigen aanvraag is het van belang alle stukken de vrijdag vooraf aan te leveren bij de faillissementsgriffie. Het voordeel van een eigen aangifte is dat u de regie blijft houden over uw eigen faillissement en rustig kan plannen wanneer een en ander plaats moet vinden. Deze werkwijze heeft veruit mijn voorkeur.

Uitspraak faillissement

Er kan een faillissement worden aangevraagd als de ondernemer gestopt is met betalen. Wanneer u steeds iets blijft betalen, al is het bedrag nog zo klein, zal het voor de schuldeisers niet eenvoudig zijn om aan te tonen dat u gestopt bent met betalen. Zoals al eerder aangegeven kan een faillissement alleen maar worden aangevraagd door 2 of meer schuldeisers. Soms doen advocaten het voorkomen alsof er meerdere schuldeisers zijn en gebruiken ze het faillissementsverzoek als pressiemiddel (oneigenlijk incassomiddel) om te betalen. Laat u niet direct afschrikken door een advocaat die die grappen uithaalt. Het is overigens wel zo dat wanneer er meer dan 2 schuldeisers een verzoek indienen, de rechter een uitspraak moet doen. Meestal gunt hij de gedaagde ondernemer 2 weken uitstel (meestal van executie!) om een betalingsregeling te treffen of met een degelijke financiële oplossing te komen.

De rol van de curator

Het faillissement moet door iemand worden afgewikkeld en dat is een curator. Een curator is altijd een advocaat. In Engeland bijvoorbeeld is een curator vaak een accountant en dat lijkt mij ook in Nederland dringend noodzakelijk omdat een curator vaak onvoldoende in staat is om de financiële situatie van een bedrijf te beoordelen en bovendien met “2 petten” op zit. Dagelijks als advocaat en nu ineens als wetsdienaar. Maar dat terzijde. De curator wordt geacht om vermogensbestanddelen ten gelde te maken en te verdelen onder de schuldeisers. Nadat de schuldeisers gedeeltelijk zijn uitbetaald wordt het faillissement opgeheven bij gebrek aan baten. Als er door de curator niet of nauwelijks vermogensbestanddelen zijn aangetroffen zal hij meestal binnen enkele maanden overgaan tot beëindiging van het faillissement vanwege gebrek aan baten.

Sterfhuisconstructie

Vooral een populair woord in de “jaren 90”. Ook een woord met een bijsmaak, want in die tijd was die naam ook wel synoniem voor ondeugdelijke en frauduleuze faillissementen. Tegenwoordig wordt het woord “doorstart” gebruikt en klinkt al een stuk beter. Het doel is echter nog steeds hetzelfde: Aansturen op een geregisseerd faillissement en daarna doorstarten na faillissement. Alle constructies die worden bedacht om vóór faillissement door te starten zijn per saldo verdacht en ontoelaatbaar. Speel open kaart met de curator en het loopt allemaal een stuk sneller en makkelijker om weer verder te gaan  met uw bedrijf. Ook de curator heeft belang bij een doorstart, daarmee stijgt hij meer in aanzien bij de rechtbank.

Doorstarten

De gezonde en winstgevende onderdelen van een bedrijf worden voorgezet na faillissement. Om door te kunnen starten is een degelijk overlevingsplan noodzakelijk, al was het alleen al vanwege de curator die inzicht wil hebben na faillissement. Bovendien dient u in de meeste gevallen ook nog zaken over te nemen uit de failliete boedel, zoals klantenbestand, lopende opdrachten, nieuwe opdrachten, voorraden, inventaris, de (domein)naam, debiteuren, leasing- en huurovereenkomsten etc.

Is een doorstart altijd mogelijk

Eerst zal moeten worden vastgesteld of een bedrijf na faillissement winstgevend kan worden voortgezet. Tevens moet vaststaan dat leveranciers en afnemers behouden blijven na het faillissement. Als aan die 2 belangrijke voorwaarden kan worden voldaan is de kans op het welslagen van de doorstart groot.

Financieren van een doorstart

Banken werken niet mee aan een doorstart, meestal verliezen zij in het faillissement grote bedragen. Dat is dan jammer, maar er zijn ook andere financieringsvormen mogelijk zoals het laten bevoorschotten van de debiteuren (factoring) en ook informal investors zijn vaak geïnteresseerd omdat ze niet de schuldenlast vanuit het verleden hoeven te financieren maar slechts de gezonde winstgevende onderdelen. Een doorstart financieren is niet onmogelijk, mits er een degelijk ondernemersplan kan worden overlegd.

Gevaren doorstart en faillissement

De meeste schuldeisers zullen het u niet in dank afnemen dat de schulden onbetaald blijven. Levering van diensten of goederen is vaak alleen nog mogelijk bij vooruitbetaling. Leveranciers die nodig zijn om uw productie of diensten te continueren eisen vaak betaling van hun schuld middels een verhoging van de verkoopprijs. Denk goed na alvorens u daarmee instemt, het verhoogt onmiddellijk uw kosten en verlaagt de winst. Alleen wanneer er geen alternatief is te vinden neemt u schulden uit het faillissement over. Ook bij de afnemers kan een zekere gereserveerdheid ontstaan, kunnen ze in de toekomst nog wel op u vertrouwen, wie geeft ze de garantie van continuïteit. De concurrentie zal ook van zich laten horen nu uw bedrijf is omgevallen en zal er alles aan doen om u in een kwaad daglicht te stellen. Wees gerust, binnen enkele weken is iedereen het weer vergeten en kunt u gewoon verder acteren.

LET OP! Nooit doorstarten vanuit een andere vennootschap vóór faillissement. Bereid de doorstart nauwkeurig voor en maak deze bespreekbaar bij de curator. De curator is beslist niet van plan om het u onmogelijk te maken, daar heeft hij geen enkel belang bij, zeker wanneer er ook nog werkgelegenheid op het spel staat.

Wat is de juiste insolventie adviseur

Bij een dreigend faillissement staat er veel op het spel, daarbij speelt de ervaring van de insolventie adviseur een cruciale rol. Hij bekijkt de problemen binnen uw bedrijf vanuit verschillende invalshoeken en beperkt zich niet alleen op accountancy of juridische zaken, maar ook kennis van bedrijfseconomische en marketingtechnische aangelegenheden zijn noodzakelijk. U heeft iemand nodig die “out of the box” kan denken.